Przeciwdziałanie korupcji

Korupcja stanowi jeden z głównych problemów i wyzwań dla osób odpowiedzialnych za compliance w przedsiębiorstwie. Afery korupcyjne w kraju i na świecie przyczyniły się i nadal przyczyniają do destabilizacji rynku oraz utraty zaufania do firm z branż dotkniętych korupcją. Jednocześnie samo funkcjonowanie firmy w obszarze narażonym na korupcję stanowi bardzo wysokie ryzyko i może przyczynić się do osobistej odpowiedzialności osób zarządzających przedsiębiorstwem.

W celu przeciwdziałania zjawiskom korupcji i związanej z nią płatnej protekcji każda firma powinna zapewnić środki umożliwiające:

  • identyfikację obszarów działalności narażonych na zjawiska korupcyjne;
  • analizę ryzyka korupcyjnego w branży i na rynku;
  • wykrywalność zjawisk korupcyjnych w prowadzonej działalności;
  • podniesienie świadomości wśród pracowników w zakresie zwalczania i przeciwdziałania korupcji;
  • ochronę firmy przed zjawiskami korupcyjnymi;
  • przejrzystość działań narażonych na zarzut korupcji;
  • określenie zasad postępowania w obszarach narażonych na zjawiska korupcyjne.
Dla firm niewątpliwie bardzo ważnym elementem walki z korupcją będzie przyjęcie Polityki Antykorupcyjnej. Dokument ten powinien określać zasady postępowania w obszarach narażonych na korupcję i płatną protekcję, a także określać środki umożliwiające ochronę firmy przed zjawiskami korupcyjnymi i przejrzystość działań narażonych na zarzut korupcji. Jednocześnie powinien określać kto i w jaki sposób monitoruje obszary działalności firmy pod kątem ryzyka wystąpienia zjawisk korupcyjnych oraz wykrywania takich zjawisk przez pracowników. Niewątpliwie istotnym aspektem takiej polityki jest zgłaszania naruszeń lub podejrzeń naruszeń w przedmiocie korupcji przez pracowników. Z Polityką Antykorupcyjną związane są często instrukcje, procedury oraz wytyczne dla poszczególnych grup pracowników, jak również polityka prezentowa.

Przygotowanie i wdrożenie Polityki Antykorupcyjnej nie jest czasochłonne, jednakże wymaga odpowiedniego przygotowania. Sam dokument będzie niewystarczający dla realnej walki ze zjawiskami korupcyjnymi, dlatego firma powinna zaplanować i przyjąć odpowiedni system antykorupcyjny, który może być związany z funkcjonowaniem systemu zarządzania zgodnością (CMS). W ramach systemu antykorupcyjnego firmy istotne są: monitorowanie działalności pod kątem ryzyka wystąpienia zjawisk korupcyjnych, szkolenia personelu, cykliczna analiza ryzyka, rozpoznawania zgłoszeń naruszeń, a nawet same rozmowy z pracownikami. Na funkcjonowanie systemu antykorupcyjnego wpływ ma również istniejącą w przedsiębiorstwie kultura compliance oraz przestrzeganie Kodeksu Etycznego. Aby wszystkie te elementy przebiegały prawidłowo i możliwe było uniknięcie naruszeń związanych ze zjawiskami korupcyjnymi, konieczne jest zespolenie Polityki Antykorupcyjnej z istniejącymi procedurami oraz działaniami i procesami biznesowymi, narażonymi na ryzyko korupcyjne, a także określenie zasad bieżącej aktywności w celu wykrywania zjawisk korupcyjnych i minimalizacji ryzyka w tym obszarze, jak również – praktykowanie tych zasad.